Halschirurgie

Algemeen verminderde speekselproductie met last van droge mond kan ontstaan door gevorderde leeftijd, algemene uitdroging, als bijwerking bij sommige medicatie, na radiotherapie ( bestraling) of bij reumatische aandoening ( ziekte van Sjögren).

Ter hoogte van de grote speekselklieren kunnen zich stenen vormen ter hoogte van de klier of in het afvoerkanaal. Deze stenen kunnen het afvoerkanaal gaan verstoppen waardoor de klier plots enorm gaat zwellen, vooral bij het begin van de maaltijd wanneer het signaal voor speekselaanmaak werd gegeven door zicht, geur en smaak van voedsel.

Wanneer de verstopping langdurig is kan de klier gaan ontsteken , wat hinderlijk en pijnlijk is en soms een behandeling met antibiotica vereist.

Bij belangrijke steenvorming dewelke niet spontaan via het afvoerkanaal naar buiten migreert dient soms een heelkundige behandeling worden ingesteld.

Dit kan bestaan uit een endoscopisch opzoeken en evacueren van de steentjes in het kanaal via de mond , ofwel uit een volledig verwijderen van de ontstoken klier wanneer er een grote “moedersteen” aanwezig is dewelke onmogelijk op een andere manier kan verwijderd worden.

Ter hoogte van de speekselklieren kunnen zich ook gezwellen ontwikkelen. Doorgaans zijn deze gezwellen goedaardig maar kwaadaardige varianten komen voor.

Gezwellen in de oorspeekselklier kunnen zich ontwikkelen tot zeer volumineuze tumoren.

Het heelkundig wegnemen van de oorspeekselklier is een delicate operatie daar de aangezichtszenuw vanuit de schedelbasis doorheen deze klier loopt naar de aangezichtsspieren.

Beschadiging van deze zenuw kan gedeeltelijke of volledige eenzijdige gezichtsverlamming tot gevolg hebben. Tijdens deze ingreep wordt dan ook alles in het werk gesteld om deze belangrijke zenuwstructuur te beschermen en te sparen. De zenuwfunctie wordt tijdens de operatie continu bewaakt door middel van een geavanceerde zenuwmonitor.

Ook zonder de vorming van stenen of calculi kunnen de grote speekselklieren gaan ontsteken. Dit kan bijvoorbeeld door een virale infectie zoals de “BOF” , ontsteking van de oorspeekselklier bij kinderen en jonge volwassenen.

Spontane ontsteking wordt vooral ook gezien bij rokers en bij oudere personen met verminderde speekselproductie, algemene uitdroging en weerstandsdaling.

In die gevallen kan het noodzakelijk zijn de helft of de volledige schildklier weg te nemen.

Hierbij zal de NKO arts bijzondere aandacht geven aan het sparen van enkele belangrijke structuren. Hij zal proberen de bijschildklieren indien mogelijk te sparen wegens de belangrijke hormonale functie . Een nog belangrijker aandachtspunt is het bewaren van de zenuwen die de stembanden laten bewegen : de “nervi recurrentes”.

Eenzijdige schade van deze zenuw kan stembandverlamming veroorzaken met stemzwakte en heesheid tot gevolg.

Dit kan verholpen worden met logopedie en/of heelkundige procedure waarbij de verlamde stemband ofwel opgespoten wordt ofwel operatief meer naar het midden gebracht wordt zodat door het verbeterde contact tussen beide stembanden opnieuw een normaal stemgeluid mogelijk wordt.

Tweezijdige schade is zeer uitzonderlijk. Hierbij kunnen de verlamde stembanden de luchtweg doorheen het strottenhoofd belemmeren en kan ademnood ontstaan.

Soms kunnen zich in de schildklier ook kwaadaardige gezwellen ontwikkelen. We onderscheiden hier verschillende types die onderling sterk verschillen wat agressieve groei en mogelijke uitzaaiing betreft. Vroegtijdige diagnose is ook hier uitermate belangrijk.